گُنبَدِ کاووس يا گنبد قابوس مرکز شهرستان گنبد کاووس در استان گلستان ايران است که جمعيت آن براساس سرشماري سال 1385،درحدود 127,167 نفر بوده‌است.
اکثريت مردم آن را ترکمن‌ها تشکيل مي‌دهند. اين شهر به خاطر دارا بودن يکي از بلندترين برج‌هاي آجري دنيا با همين نام که در قرن يازدهم ميلادي بنا شده‌است، معروف است.
تاريخچه
شهر گنبدکاووس در دوران کهن به جرجان معروف بوده و به دليل قرار داشتن در جاده ابريشم از اهميت بسياري در بازرگاني برخوردار بوده‌است. در طول دورانهاي متمادي، هنگام حکمراني سسلسه‌هاي آل زيار و آل بويه، اين شهر پايتخت ايران بوده‌است. و از آن دوران برج آجري قابوس که احتمالاً مدفن سلطان آل زياري، قابوس بن وشمگير است، ساخته شده که قديميترين ارامگاه سبک ترکمانان سلجوق بوده و ارتفاع آن به 60 متر مي‌رسد و بين سالهاي 1006 تا 1007 ميلادي بنا شده‌است.بعد از دوراني بدليل زلزله شهر گنبد قابوس که نمادي از تمدن اسلامي و جهاني بود با خاک يکسان شده و بعدها بقاياي آن در قسمت شرقيِ شهر گنبد قابوس کشف شد.
شهر کنوني به سال 1305 هجري شمسي، در دوران سلسله پهلوي جهت سکونت عشايرترکمن، به‌دستور رضاشاه بنيان نهاده شد و به سپاس از قابوس بن وشمگير نام آن‌را گنبد قابوس (که اکنون به گنبد کاووس تغيير يافته‌است) نهادند. نقشه اصلي اين شهر توسط کارشناسان آلماني، مطابق با اصول شهرسازي طراحي شد و از اينرو خيابانهاي متقاطعي داشته و با الگوي شطرنجي فاقد معابر تنگ و قديمي است. گنبد کاووس جزو اولين شهرهاي ايران است که در آن شهرداري قدمت درازي دارد. اين شهر امروزه از شهرهاي زيبا و ديدني استان گلستان محسوب مي‌شود.
اقليم و آب و هوا
آب و هواي آن معتدل و مرطوب است و ميزان بارش سالانه حدود 500 ميلي متر است. گنبدکاووس داراي آب و هواي مساعد و خاکي حاصل‌خيز است. آب کشاورزي از رودها و چاه‌ها فراهم مي‌شود و محصولات کشاورزي عبارتند از: گندم، جو، پنبه، بنشن، و ميوه جات. اين شهرستان همچنين پنبه و غلات توليدي را به کشورهاي ديگر صادر مي‌کند.