تويسرکان يکي از شهرهاي استان همدان در ايران است. اين شهر مرکز شهرستان تويسرکان است و 42,520 نفر جمعيت دارد.تويسرکان در جنوب کوه الوند و شهر همدان واقع شده‌است. اين شهر به خاطر تعدد و بزرگي درخت‌هاي گردويش بسيار معروف است. آب و هواي شهر معتدل کوهستاني است. اين شهر بر روي ويرانه‌هاي شهر قديمي رودلاور (رودآور) که بر اثر حمله مغول ويران شده، ساخته شده‌است. در واقع پس از ويراني رودآور، از ادغام دو روستاي توي و سرکان، تويسرکان به وجود آمده‌است.
نام:
نام اين شهر از دو بخش توي و سرکان تشکيل شده که وجه تسميه هر يک را چنين بيان مي‌کنند:
در برخي نواحي ايران محل‌هايي به نام توي هست، براي اين‌که اشتباهي رخ ندهد در هر جا چنين محلي باشد به‌نام نزديکترين محل به آن خوانده مي‌شود؛ (مانند توي دروار در دامغان) که نزديک به قريه دربار است و (توي کازرون) و اين توي چون در يک فرسنگي سرکان است به تويسرکان مشهور است.
جغرافي‌دانان سده سوم و چهارم هجري غالبا تويسرکان را (توي رودلاور) و (توي همدان) نوشته‌اند و اين توي احتمالا با زبان قومي که پيش از مادها در اين سرزمين مي‌زيسته‌اند، مرتبط است.
در زبان لري (و بسياري از زبان‌هاي ايراني) کلمه «سر» به معني بزرگ و مهتر است و «گان» در زبان پهلوي به معني جا و مکان آبادانست و قبل از استيلاء اعراب نام بسياري از شهرها و قصبات ايران به گان ختم مي‌شد.
به اين ترتيب سرکان ممکن است به معناي محلي باشد که بزرگان و خوانين در آن سکونت دارند و در واقع تويسرکان محل سکونت ييلاقي بزرگان شهر رودآور بوده است.
زبان و مذهب:
دين و مذهب اکثر مردم آن، اسلام و شيعه جعفري است و زبان آنان فارسي است ولي تعدادي از روستاهاي مجاور به استان کرمانشاه و شهرستان نهاوند و ملاير، به لري، لکي، کردي يا آميزه‌اي از اين‌ها صحبت مي‌کنند.
شخصيت‌هاي معروف:
-حبقوق پيامبر يکي از پيامبران صاحب کتاب بني اسراييل و معاصر با دانيال نبي است. وي حدود 2600 سال پيش مي‌زيسته و نگهبان معبد بزرگ يهوديان در اورشليم بوده‌است. حدود سال 590 قبل از ميلاد، بخت‌النصر پادشاه خونخوار کلده به اورشليم حمله کرد و يهوديان زيادي را به قتل رساند و نزديک به بيست هزار نفر از آنان را اسير و به شهر بابل پايتخت کلده که نزديک بغداد فعلي قرار داشت انتقال داد. حيقوق در بين اين زندانيان بود و مدت طولاني در زندان به سر برد.در سال 548 قبل از ميلاد کورش کبير پادشاه ايران به کلده حمله کرد و در جنگي طولاني لشکريان کلده را شکست داد، بابل را تصرف کرد و طي فرماني دستور آزادي کليه اسرا و زندانيان يهود را صادرنمود. پس از آزادي از بند اسارت بابليان، حبقوق به ايران مهاجرت کرد و در شهر تويسرکان (رودآور) ساکن شد و در همين شهر درگذشت.آرامگاه حبقوق پيامبر در تويسرکان طي قرون متمادي چندين بار بازسازي شده‌است. اين آرامگاه يکي از قديمي‌ترين آثار تاريخي ايران محسوب مي‌شود. متاسفانه آرامگاه اين پيامبر چندين بار مورد سرقت غارتگران ميراث فرهنگي قرار گرفته‌است در آخرين بار در دهه هفتاد شمسي سرداب حبقوق نبي (ع) پيدا گشت و اسکلت پيامبر هويدا شد خوشبختانه از کليه اتفاقات فيلم‌برداري شده و در مراسم مختلف به نمايش درآمده‌است و اين از معجزات الهي است که اسکلت پيامبر پس از 4500 سال بطور سالم مانده است[نيازمند منبع]. هم اکنون آرامگاه اين پيامبر الهي زيارتگاه اهالي شهرستان تويسرکان و اقليتهاي ديني ساير شهرهاي ايران مي‌باشد.
-رضي‌الدين آرتيماني شاعر معروف عصر صفوي است. ساقي نامه معروف او با اين بيت آغاز مي‌شود:
الهي به مستان ميخانه‌ات به عقل آفرينان ديوانه‌ات
محصولات کشاورزي و سوغات :
محصولات
* گردو
* بادام
* سماق
* آلو بخارا
* توت
* آلبالو
سوغات
* مبل و منبت
* نقل
* پشمک
* مغز گردو
مکان‌هاي توريستي:
پارک توريستي کمربسته: واقع در شهر سرکان در 3 کيلومتري تويسرکان
آرامگاه ميررضي‌الدين آرتيماني
آرامگاه حبقوق پيامبر
قلعه اشتران: در روستاي اشتران تويسرکان
پل تاريخي فرسفج (جنوب غربي شهر فرسفج)
کاروان‌سراي شاه‌عباس (5 کيلومتري جاده تويسرکان-غربان)
مدرسه شيخ علي خان زنگنه يا حوضه علميه شهر تويسرکان
درخت چنار قطور و کهنسال 3000 ساله (شهر تويسرکان)
دره گزندر سرابي (تويسرکان)
دره‌باغ‌هاي سرکان (سرکان)
دره باغ‌هاي آرتيمان (روستاي آرتيمان)
فرش و قالي تويسرکان:
بي ترديد در روستاهاي تويسرکان به دليل وجود زمستانهاي پر برف و دهات دور از دسترس و وجود پشم و پنبه فراوان، از قديم قالي بافي وجود داشته‌است. وجود فرشهاي بالنسبه مرغوب با نقوش و رنگ آميزي‌هاي زيبا که متجاوز از 100 سال عمر دارند نشان از فرش‌بافي مطلوب و با ارزشي، حداقل در برخي روستاها يا مناطقي که داراي خان و ارباب بوده‌اند، مي‌دهد.