[hlOstan]

بهبهان(خوزستان)

بِهبَهان يکي از شهرهاي استان خوزستان در ايران است. به استناد دانشنامه ايرانيکا شهر بهبهان با جمعيت شهري حدود 202,00 نفر (بر اساس سرشماري سال 1986)
مرکز شهرستان بهبهان نيز است.اين شهر از ديرباز مرکزيت منطقه ارگان و کهگيلويه را بر عهده داشته است.

پيشينه شهر
ارگان/ آرياگان/ ارجان در زمان ساسانيان در محلي که هم اکنون در بخش شمال بهبهان واقع است و يادگارهايي از تمدن عيلامي را در خود جاي داده است بازسازي شده و به نام آرياگان ناميده شد. آرياگان در زمان ساسانيان يکي از چهار شهر مهم ايران بود. زمينهاي حاصلخيز و آب کافي که از رودخانه‌هاي مجاور تامين مي‌شد باعث رونق کشاورزي اين منطقه شده بود. قرار گرفتن بر راه بين فلات ايران و جلگه خوزستان ارگان را به مرکز تجاري تبديل نموده بود که اهميت استراتژيک غير قابل انکاري داشت. بيشتر زمينهاي آرياگان به کشت انگور و زيتون اختصاص داشت و گونه‌هاي مختلف غلات در ارگان بسيار پربار بودند. ناصر خسرو قبادياني بلخي در کتاب خود مي‌آورد که کشت زيتون در ارگان به اندازه‌اي بود که وقتي از زمين به بالا مي نگري ديدن آسمان امکان ندارد. ارگان آخرين شهري بود که در برابر يورش اسکندر مقاومت کرد. سردار محلي ارگان به نام آريابرزن (آريوبرزن) در تنگه‌اي به نام "تنگ تکاب" (شمال بهبهان کنوني) راه را بر اسکندر بست و به همراه تمامي يارانش شهيد شدند. بعدها بر اثر زمين لرزه شکستن سدي که بر رودخانه تاب/طاب (مارون کنوني) بسته شده بود ارگان به زير آب رفت. مردمي که از زلزله و غارت قبايل کوچ نشين مناطق مجاور (کهگلويه کنوني) جان به در بردند در منطقه‌اي که پيش از آن محل نيايششان بود و بهان ناميده مي‌شد گرد هم آمدند و براي چندگاهي آنجا زيستند. بعدها گروهي از مهاجرين دياربکر (در ترکيه کنوني) به اين افراد افزوده شدند و در محلي که بهتر از "بهان" بود شهري را بنا کردند که به"بهان" ناميده شد. پس از يکجا نشين شدن عشاير اقوامي از "لر"هاي کوچ نشين در اطراف بهبهان سکني گزيدند که زبان و آداب و رسومشان به کلي با بهبهاني ها متفاوت است. در همين زمان و پس از تقسيمات جديد کشوري بهبهان از استان فارس جدا شده و به استان خوزستان پيوست.

امروزه جمعيت بهبهان را ترکيبي از پارسي تبارهاي بهبهاني و لرهاي مهاجر از اطراف تشکيل مي‌دهند. مردم بهبهان فارسي را به لهجه محلي بهبهاني صحبت مي‌کنند که گونه‌اي کهن از سخن گفتن پارسي است و شباهت هايي دستوري با گويش مردم بخشهايي از استان فارس (براي نمونه اردکان) و همچنين بخشهايي از استان بوشهر دارد. براي نمونه: جاي شناسه فاعلي و مفعولي در گويش بهبهاني با فارسي امروزي متفاوت است. فعل کشتتم به معناي "تو مرا کشتي" مي‌باشد و همانگونه که مي بينيد شناسه فاعلي ("ت" دوم) پيش از شناسه مفعولي (م) به کار برده مي‌شود. اين روند ساختار سازي در کرد زبانهاي منطقه اورامان نيز رايج است. واژگان و الفاظي مثل "کو" شناسه تعريف جمع (بچکو = بچه ها) و "پيرسيک" و "پيرسوک" (به معناي پرنده پرستو) که در استان فارس به چشم مي‌آيند در بهبهان نيز رايجند. مردم بهبهان براي فعل "رفتن" هنوز از مصدر " شدن " استفاده مي‌کنند که اين در نوشتارهاي پارسي باستاني و همچنين لهجه‌هاي قديمي مردم تنگستان و بوشهر و با اندکي تغيير در استانهاي کردستان و کرمانشاه و آذربايجان غربي ("بچيم" به معناي "بشيم" يا "برويم") نيز بگوش مي‌رسد.

از شاعران نامي بهبهان مي‌توان از ميرزاي شوقي (دوران قاجار) نام برد که مجموعه اشعار او به تازگي گردآوري و با نام ديوان اشعار ميرزاي شوقي چاپ شده است.

از موسيقيدانهاي بهبهان نيز مي‌توان به نکيسا (متفاوت از نکيساي نامي) اشاره نمود که در نوازندگي تار و آواز بسيار چيره دست بوده است.

جاذبه‌هاي گردشگري
مکانهاي تاريخي بهبهان شامل آتشکده چهار طاقي (ساساني) ، پل و بند ارجان (ساساني)، حمام بکان (ساساني) و مدرسه خيرآباد (صفوي) ، ويرانه‌هاي شهر باستاني ارگان (آرياگان) ، تنگ سورک (اشکاني)، قلعه ارگان و خانه نجف خان مي‌باشند. در سالهاي اخير سازمان ميراث فرهنگي اقدام به مرمت خانه محسني‌ها کرده است که متعلق به زمان رضاشاه است. از ديگر جاذبه‌هاي بهبهان مي‌توان به موزه مردم شناسي اشاره کرد. همچنين بهبهان با وجود آب و هواي گرم و خشک منطقه ، از مناظر طبيعي بخصوص در فصل بهار برخوردار است.همچنين منطقه تفريحي خارستان که تازگي ها درست شده يکي از پربازديدترين مناطق شهرستان مي‌باشد


يكي از روستاهاي حومه بهبهان روستاي برج بموني آقا مي باشد كه در هفده كيلومتري جنوب شرقي آن واقع است . در روستاي برج بموني آقا يك برج كه بالاي تپه مشرف بر رودخانه از بناهاي اوايل قاجاريه است هنوزپيداست .علاوه بر اين تنوره از زمان گبر در كنار قنات هاي قديمي مر بوط به پيش از اسلام و يك آسياب آبي موجود است . يك پل فلزي نفر رو معلق مربوط به شركت نفت ايران - انگليس در روستاي برج بموني قرار دارد. اكثر اهالي ساكن اين روستا از خانواده هاي قره باغي از ايل آقاجري مي باشند.

پارکهاي شهر
شهرستان بهبهان داراي چندين پارک مي‌باشد که از آن جمله مي‌توان به پارکها آزادگان - بعثت - پارک کوثر - پارک ملت - پارک پرديس اشاره کرد که در نقاط مختلف شهر پراکنده هستند.

ميادين اصلي شهر
مهمترين ميدان اين شهر ميدان شهيد جوانمردي است که در مرکز شهر قرار دارد.از ديگر ميادين آن مي‌توان به ميدا بانک ملي - فلکه شيراز - ميدان هلال احمر(شير خورشيد سابق) - ميدان بيد بلند - ميدان دانشجو - ميدان معلم اشاره کرد.

منطقه شهري بهبهان
از مهمترين مناطق شهري مي‌توان به هاشم آباد - منطقه تختي - کوي حجت - کوي پليس - کوي ذوالفقاري - منطقه مطهري - عدالت - چمنک -محله بقال ها - دانشگاه - کوي شهيد محمد جعفري اشاره کرد البته بيشتر جمعيت شهري در مرکزشهر قرار دارند و منطقه‌اي مثل محمد جعفري جز مناطق حاشيه نشين محسوب مي‌شود.

نظرات
در صورتیکه اطلاعات و یا تصویری برای این شهر دارید لطفا از طریق این فرم برای ما ارسال نمایید.
پست الکترونیک :
متن یا عنوان :  
عکس :     
     
متن تصویر را وارد نمایید :